 | | BMW R2 od strony napędu |
Pierwszy jednocylindrowiec powstał już w roku 1925. Był to model R39
pojemności 250 cm3. Niestety, pokładane w nim nadzieje, nie spełniły
się i po wypuszczeniu niewielkiej partii, w 1926 roku zrezygnowano z
jego produkcji. Zmieniająca się na rynku koniunktura sprawiła, że BMW
powróciło do jednostek jednocylindrowych w 1933 roku. Wówczas to
rozpoczęto wytwarzano bardzo popularnej dwusetki R2.
 | | BMW R4 serii V |
Tak, jak większe pojemnościowo motocykle z Monachium, posiadała ona tłoczoną ze stalowej blachy ramę, przednie zawieszenie z amortyzacją koła za pomocą resorka ćwierć eliptycznego oraz oczywiście napęd tylnego koła wałkiem kardana. Motocykl stopniowo unowocześniano aż do roku 1938, kiedy to narodził się BMW R20. W odróżnieniu od poprzednika posiadał on już lżejszą ramę wykonaną z rurek oraz nowoczesne przednie zawieszenie teleskopowe. Równie popularny jak R2 były wykorzystywany np. w policji i wojsku model R4 o pojemności 400 cm3.
 | | Widok lewej strony motocykla |
Dzięki większej mocy silnika pojazd był bardzo ceniony przez kurierów, gońców jak i zwykłych użytkowników. Ponieważ jednak motoryzacja nie stała w miejscu, w 1937 roku postanowiono w ślad za nowatorskim BMW R12, zmienić i mniejsze jednoślady. Poprzez zaczerpniecie silnika i ramy z BMW R 4 serii V i zastosowanie przedniego widelca teleskopowego stworzono nowy model R35, w Polsce pieszczotliwie zwany "Osiołkiem"
W tym motocyklu BMW, zmianie w stosunku do poprzednika, uległa pojemność skokowa. Teraz wynosiła on 350 cm3. Przy 4500 obr/min. silnik osiągał 14 KM, co umożliwiało temu dość ciężkiemu pojazdowi (155 kg) osiągnięcie prędkości 100 km/h.
 | | Przekrój silnika R 35 |
Silnik posiadał odejmowaną aluminiową głowicę ze sferyczną komorą spalania, płaski aluminiowy tłok i korbowód osadzony na łożysku rolkowym. Wał korbowy obracał się w tylnym łożysku tocznym i przedniej panewce smarowanej olejem pod ciśnieniem. Olej tłoczyła zębata pompa olejową umieszczona w misce olejowej i napędzana od wałka rozrządu. Zastosowany rozrząd OHV charakteryzował się wówczas nowoczesnością. Dla podniesienia trwałości, laski popychaczy współpracowały z krzywkami rozrządu za pośrednictwem szklanek prowadzonych w tulejach ślizgowych.
 | | BMW R 35 w cywilnym malowaniu |
W napędzie zastosowano, przykręcaną do silnika, skrzynkę biegów o czterech przełożeniach sterowanych ręczną dźwignią prowadzoną w kulisie umieszczonej przy zbiorniku paliwa. Przełączanie przełożeń odbywało się według samochodowego schematu H, gdzie 1 i 2 oraz 3 i 4 znajdowały się naprzeciwko siebie. Poprzez suche tarczowe sprzęgło moment napędowy ze skrzyni biegów przekazywany był na koło tylne, w charakterystyczny dla BMW sposób, czyli za pomocą wałka kardana z pojedynczym przegubem gumowym i stożkowej przekładni, tzw. dyferencjału.
Duży zbiornik paliwa został umieszczony między górnymi belkami ramy. Kształt jego dna oraz wysoko umieszczony króciec dolotowy zmusiły konstruktorów do zastosowania poziomego gaźnika marki SUM o trzech dyszach odsłanianych kolejno przez przemieszczającą się przepustnicę.
Głębokie błotniki nad 19-calowymi kołami zapewniły duży komfort jazdy i zabezpieczenie przed zabrudzeniem. Pokryte skórą siodło kierowcy resorowane było dwoma wiszącymi sprężynami, które skutecznie łagodziły skutki oddziaływania drogi na sztywne tylne zawieszenie. Dla pasażera przewidziano dodatkowe siodełko montowane na bagażniku. Do oparcia nóg służyły jeźdźcowi solidne kute wsporniki pokryte gumowymi nakładkami. Pasażer do tego celu miał aluminiowe podesty, z których prawy był składany. Taka konstrukcja tego detalu wynikała z wzdłużnie pracującego rozrusznika nożnego, ułatwiającego zapalanie silnika kierowcy, stojącemu okrakiem nad jednośladem.
Do oświetlenia drogi służył reflektor przedni firmy Bosch, z zainstalowanym integralnie prędkościomierzem firmy Vieigel. Również Bosch był producentem 6 voltowej prądnicy, bateryjnej instalacji zapłonowej, klaksonu i akumulatora. Z tyłu na podstawce montowano małą lampkę światła pozycyjnego, jednocześnie oświetlającą tablicę rejestracyjną. Z racji specyficznego wyglądu przezwano ją żółwikiem.
Pewność i bezpieczeństwo prowadzenia zapewniała szeroka kierownica, z charakterystycznymi dla tej marki w tamtym czasie, odwróconymi klamkami sprzęgła i hamulca przedniego. Oprócz nich, na kierownicy, montowano zintegrowany z manetką przyśpieszenia zapłonu mechaniczny przełącznik świateł. Koła w odróżnieniu od większych braci z BMW nie były wzajemnie wymienne. Posiadały stosunkowo wydajne, półbębębnowe hamulce mechaniczne.
Motocykl był bardzo poręczny i ekonomiczny. Silnik zadowalał się zaledwie 3 litrami benzyny na 100 km przy jeździe z prędkością 60 km/h. Przy 12 litrowym zbiorniku paliwa umożliwiało to pokonanie aż 400 km bez tankowania. Jednocześnie prędkość maksymalna wynosiła 100 km/h, co w tej klasie jednośladów było wartością bardzo przyzwoitą.
 | | Osiołek w barwach Wehrmachtu |
Jak wiele innych typów BMW, również Osiołek służył w wojsku. W miejsce eleganckiego czarnego lakieru z białymi szparunkami malowano go na kolor feldgrau, czyli stalowo-szary. Wszystkie chromowane w wersji cywilnej detale (kierownica, wydech, osprzęt) pokrywano zaś czarną matową farbą. W tej wersji do tylnego bagażnika montowano uchwyty do mocowania 2 sakw amunicyjnych, kratkę stalową chroniącą spód silnika oraz nakładki maskujące na lampę przednią.
 | | Nowe logo motocykli z Eisenach |
Reaktywowana na terenie NRF firma BMW, w wyniku procesów sądowych, uzyskała korzystny wyrok zmieniający nazwę i symbol graficzny pojazdów z NRD. Na okrągłych emblematach niebieskie pola zastąpiono czerwonymi, Rozdzielała je stylizowana róża wiatrów. W pierścieniu, gdzie pierwotnie znajdował się skrót BMW, umieszczono nazwę Eisenach Motoren Werk.
Kolejną wersję motocykla oznaczono EMW R35/3. Produkowano go w latach 1951-55. Ten pojazd wyposażony został w suwakowe zawieszenie tylnego koła, zmodernizowane przednie teleskopy, zmieniony silnik i skrzynię biegów z nożną zmianą, wąską kierownicę oraz gumowe siodła.
 | | Nowy EMW R35/3 |
Powojenna produkcja wyglądała następują: R35/1 lata 1945-49 - 4250 szt., R35/2 lata 1949-51 – 13700 szat, R35/3 lata 1951-55 – 66000 szt.
Dziś BMW R35 i jego następcy są bardzo popularnymi pojazdami wśród fanatyków weteranów szos. Gro egzemplarzy, to te powstałe już w NRD. Starannie restaurowane, stanowią dobrą szkołę dla młodych ludzi. Fakt zaś, że powstawały w nieistniejącej już NRD, dodaje im dodatkowego uroku i wartości. Wszak mało jest starych pojazdów produkowanych w krajach, których już nie ma.
Jerzy Awramiuk Prezentowane ilustracje pochodzą z oryginalnych fabrycznych instrukcji obsługi i katalogów reklamowych oraz z archiwum autora.
|
; "BMW R2 od strony napędu")
; "BMW R4 serii V")
; "Widok lewej strony motocykla")
; "Przekrój silnika R 35")
; "BMW R 35 w cywilnym malowaniu")
; "Osiołek w barwach Wehrmachtu")
; "Nowe logo motocykli z Eisenach")
; "Nowy EMW R35/3")