Wiedząc, że Japończycy planują wprowadzenie na szerszą
skalę chłodzenia cieczą, inżynierowie BMW założyli sobie, że odbieranie ciepła
cylindrom w nowej jednostce napędowej również powierzone będzie cieczy.
Pierwszym krokiem w tym kierunku miały być produkowane od lat
"boksery"
chłodzone cieczą, ale nigdy nie weszły one do produkcji seryjnej (choć teraz blisko
premiery R1). Być może przyczyniło się do tego znacznie szybsze niż
przewidywano wejście na europejski rynek Hondy GL 1000. Nie ulegało wątpliwości,
że Niemcy dosyć późno zaprezentowali czterocylindrowy model K 100,
bo w 1983 r., po kilku latach intensywnych prac.
Nowe motocykle spod znaku
biało-niebieskiej szachownicy wywołały szok. Czegoś podobnego nikt wcześniej
nie widział. Układ napędowy motocykla opatentowano pod nazwą BMW
Compact Drive System. Leżący czterocylindrowy silnik (z wałem korbowym
ustawionym wzdłuż osi pojazdu), wraz ze skrzynią biegów i wałem Kardana,
stanowi zwarty zespół napędowy podwieszony do grzbietowej rurowej ramy. Jest
on częścią współnośną całej konstrukcji motocykla. Obudowa wału kardana
pełni jednocześnie funkcję jednostronnego wahacza (Monolever)
współpracującego z gazowym amortyzatorem, zaopatrzonym w sprężynę o
progresywnej charakterystyce, zaś przednie zawieszenie stanowi klasyczny widelec
teleskopowy o dość dużym skoku. Dzięki koncepcji leżącego silnika uzyskano
korzystne - niskie, położenie środka ciężkości oraz doskonały dostęp do mechanizmów
silnika : zarówno do rozrządu, jak i do skrzyni korbowej. Istnieje nawet
możliwość wymiany łożysk wału, wymiany tłoków i korbowodów bez konieczności
wymontowywania silnika z ramy ! Na tym nie koniec osobliwości technicznych
K100. Alternator, sprzęgło i wał kardana obracają się w przeciwnym kierunku do
obrotów wału korbowego. Wpływa to korzystnie na wyrównoważenie pracy silnika
i pozwala zmniejszyć wpływ momentu bezwładności wirującego wału korbowego
na pochylanie motocykla przy gwałtownym dodaniu gazu, co jest charakterystyczną
cechą maszyn z wałem korbowym ustawionym wzdłuż osi pojazdu. W
modelach z serii K po raz pierwszy w seryjnych jednośladach zastosowano
elektroniczny managment silnika. Wtryskowy układ zasilania Bosch LE-Jetronic
sprzężony jest z modułem zapłonowym. W zależności od ilości zasysanego do
cylindrów powietrza, prędkości obrotowej wału korbowego, położenia przepustnic i
temperatury silnika za pomocą mikroprocesora ustalane są aktualne parametry
wtrysku oraz kąt wyprzedzenia zapłonu. Silnik osiąga moc 90 KM i odznacza się
oszczędnym zużyciem paliwa.
W rok po premierze K100 w sprzedaży ukazały się
obudowane modele K100 : sportowo-turystyczny K100RS i turystyczny K100RT.
Oczywiście, podobnie jak w obudowanych bokserach, tak i
tu przy projektowaniu osłon skorzystano z tunelu aerodynamicznego. K100RS posiada współczynnik
oporu powietrza Cx=0,40, zaś z kierowcą leżącym Cx=0,38. Widać zatem, jak
dobrze zaprojektowano tą obudowę - zmiana pozycji kierującego wpływa
na Cx bardzo nieznacznie. K 100 RT posiada obszerniejszą obudowę aerodynamiczną
połączoną z wysoką szybą, oraz trzy kufry podróżne w standardowym
wyposażeniu. Osłona została tak skonstruowana, by zapewnić "załodze" motocykla
maksimum komfortu przy jeździe z dużymi prędkościami, chroniąc przed
wpływem pędu powietrza, zimnem i deszczem, dlatego jej waga wynosi aż 14 kg. Kształt
owiewki został tak dobrany, by siły aerodynamiczne występujące podczas ruchu motocykla
stabilizowały go przy dużych prędkościach. W kokpicie motocykla wygospodarowano
podręczne schowki i miejsce przewidziane na zamontowanie radia. W 1986 roku
pojawiła się jeszcze bardziej luksusowa wersja K 100 LT. Model ten posiadał
ładniejsze powłoki lakiernicze. Kufry podróżne malowano w kolorze "nadwozia", a
silnik na czarno. Zastosowano wygodniejszą, amfiteatralną kanapę,
oraz inne manetki na kierownicy. Tylny amortyzator został wzbogacony o system
Nivomat, zapewniający automatyczne samopoziomowanie motocykla w
zależności od obciążenia. W 1988 roku, również po raz pierwszy w seryjnym
motocyklu, zastosowano system antypoślizgowy ABS.
Mimo tak nowoczesnych
rozwiązań K100 nie jest wolny od wad. Rozbudowany filtr powietrza i układ
zasilania zajmują nad silnikiem tak dużo miejsca, że zbiornik paliwa powędrował
dość wysoko. Aby zachować atrakcyjną stylizację pojazdu, dość wysoko
umieszczono również kanapę, co spotykało się z krytyką wielu użytkowników. W
pierwszych egzemplarzach pękały centralne podstawki oraz filtr paliwa, pompa
paliwa pracowała nie najlepiej przy małej ilości paliwa. Poza tym korodowały
połączenia wiązek elektrycznych. W 1986 r. zmieniono konstrukcję włącznika
światła "stop". Poprzedni często ulegał awariom. Ponadto zmodyfikowano
nieco siedzenie dodając obustronne uchwyty w karoserii dla pasażera, wcześniejsze
wersje posiadały jedynie zagłębienia w siedzeniu, które, nie ma co ukrywać -
były niewygodne. Nowy kształt otrzymały stelaże podnóżek. Jednak drobne mankamenty
elementów mechanicznych i instalacji elektrycznej nie mogły jednak przesłonić
ogólnej trwałości motocykla. Przebiegi rzędu 150 tys. km nie stanowią dla K100
żadnego problemu. Znane są przypadki przebiegów rzędu 300 tys. km i napraw
głównych po 250 tys. km.
Jako ciekawostkę dodam, że w 2002 roku na Zlocie Motocykli
BMW w Tarnówce była K75RT kupiona w Anglii od kuriera z przebiegiem 244 tys.
mil - czyli 392 tys km bez remontu ! Silnik zapalał od "dotknięcia".
(dop. W.O.)
Model K100 jest przełomowym motocyklem, zarówno w historii BMW, jak i rozwoju
motocyklizmu. Rozwiązania zastosowane i wprowadzane na przestrzeni lat w tym
motocyklu (wtrysk paliwa, ABS, katalizator, zespół napędowy jako element nośny)
znajdą zastosowanie w późniejszych modelach wszystkich liczących się
producentów motocykli na świecie.
|